Η απάντηση είναι …ναι υπάρχει. Τον Ιούλιο 2022 ο νομοθέτης άλλαξε το μέχρι τότε όριο ηλικίας που ήταν το πεντηκοστό (50) σε νέο όριο που ορίστηκε πλέον το 54. Για να υποβληθεί όμως μια γυναίκα στην ηλικία άνω των 50 σε πρόγραμμα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής θα πρέπει να εγκριθεί επίσημο αίτημα της, μέσω του θεράποντος ιατρού αναπαραγωγής της προς την Ανώτατη Αρχή Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής που περιλαμβάνει την έγκριση φακέλου υγείας με εξετάσεις όπως καρδιολογική, γυναικολογική και μαστογραφία.

Μέχρι την 10 η εβδομάδα κύησης χρειάζεται στενή παρακολούθηση των ορμονών υποστήριξης, όπως η οιστραδιόλη και προγεστερόνη μέσω των φαρμακευτικών σκευασμάτων που λαμβάνει η έγκυος. Μετά αυτό το χρονικό διάστημα, ο πλακούντας είναι η ‘γεννήτρια’ που θα φέρει σε πέρας την κύηση, οπότε δεν χρειάζεται πλέον άλλη ορμονική υποστήριξη. Πρέπει να τονισθεί ότι επειδή η πλειοψηφία των γυναικών που επιτυγχάνουν κύηση μέσω εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας θα πρέπει να προτείνεται προγεννητικός έλεγχος είτε επεμβατικός (λήψη τροφοβλάστης – αμνιοπαρακέντηση) ή μη (NIPT Non Invasive Prenatal Testing). Κατά τα άλλα δεν προβλέπονται επιπρόσθετες εξετάσεις στις παραπάνω γυναίκες.

Μην περιμένετε μια ξεκάθαρη απάντηση και αυτό γιατί εξαρτάται σε ένα μεγάλο βαθμό από την αμοιβή του εκάστοτε συναδέλφου. Επίσης, τα κόστη που αναρτούν όλες οι μονάδες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής στα site τους, είναι τιμές ανά στάδιο: ωοληψία – καλλιέργεια εμβρύων - εμβρυομεταφορά – κατάψυξη εμβρύων – κατάψυξη αγονιμοποίητων ωαρίων, σπέρματος κ.ο.κ. Γενικά όμως οι διαφοροποιήσεις είναι μικρές.

Όσον αφορά τις ενέσεις διέγερσης των ωοθηκών, αυτές επειδή γίνονται υποδόρια δεν προκαλούν κάποια ενόχληση. Οσον αφορά τη διαδικασία της ωοληψίας, αυτή γίνεται με μέθη οπότε δεν υπάρχει άμεσα κάποια ενόχληση. Μετά την επέμβαση κάποια μικρή ενόχληση ενδέχεται να υπάρχει που όμως υφίεται εύκολα με κοινά παυσίπονα.

Η διαδικασία της εμβρυομεταφοράς είναι μια εντελώς ανώδυνη διαδικασία και μάλιστα θα έλεγα ότι είναι και συναισθηματικά φορτισμένη.

Η απάντηση είναι ότι δεν χρειάζεται να προσέχει περισσότερο. Απλώς η γυναίκα που έχει συλλάβει με εξωσωματική γνωρίζει ότι έχει μείνει έγκυος ήδη από τις πρώτες 10-12 ημέρες μετά την εμβρυομεταφορά. Εκείνο το χρονικό διάστημα μόνο, πράγματι συνιστούμε η γυναίκα να αποφύγει να σηκώνει μεγάλα βάρη, να αποφεύγει την επαφή και την δυσκοιλιότητα.

Η απάντηση είναι ότι με την χρήση των σύγχρονων πρωτοκόλλων διέγερσης των ωοθηκών δεν παρατηρούνται σοβαρές παρενέργειες, όπως πχ. η υπερδιέγερση ωοθηκών (OHSS) κάτι που παρατηρείτο παλαιότερα αρκετά συχνά σε γυναίκες hyper- respοnders (με υψηλή απόκριση – παραγωγή ωοθυλακίων). Η χρήση της κατάλληλης ένεσης ωρίμανσης 36 ώρες πριν την ωοληψία έχει σχεδόν μηδενίσει τον κίνδυνο αυτό.

Τυχόν παρενέργειες που αναφέρονται είναι πολύ ήπιες, όπως λίγο πρήξιμο της κοιλιάς και του στήθους ή δυσκοιλιότητα.

Η απάντηση είναι ότι υπάρχουν και είναι αρκετά:

Α) επιλογή του κατάλληλου ιατρού υποβοηθούμενης αναπαραγωγής καθώς και του κατάλληλου Κέντρου. Ο ιατρός θα καθορίσει το πλάνο διερεύνησης του ζευγαριού και θα προτείνει την κατάλληλη εξατομικευμένη θεραπεία που θα φέρει πιο εύκολα και γρήγορα το ποθούμενο αποτέλεσμα.

Β) Θα πρέπει να λέγεται πάντα η αλήθεια όσο και αν είναι σκληρή, όσο και αν το πλάνο, η λύση, που προτείνεται έρχεται σε αντιδιαστολή με αυτό που η γυναίκα, το ζευγάρι είχε αρχικά στο μυαλό του.

Γ) Η καλή σωματική και ψυχική υγεία ιδίως της γυναίκας παίζει σημαντικό ρόλο για την επιτυχή έκβαση μιας προσπάθειας εξωσωματικής. Το σωστό σωματικό βάρος λύνει πολλά ενδογενή ορμονικά προβλήματα που μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να φέρουν την κύηση με αυτόματη σύλληψη. Η συμβολή ενός ψυχολόγου παίζει σημαντικό ρόλο ιδίως στα ζευγάρια που είναι ήδη ταλαιπωρημένα με πολλαπλές αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής.

Ίσως τις πρώτες εβδομάδες της κύησης να υπάρχει κάποιο άγχος και ιδιαίτερα μέχρι να φανεί το μικρό έμβρυο και η καρδιακή λειτουργία του, υπερηχογραφικά. Θεωρώ, όμως, ότι είναι τόσο μεγάλη η χαρά που έχει η νεαρή έγκυος με το χαρμόσυνο αυτό νέο που εύκολα το όποιο άγχος παραμερίζεται. Μάλιστα όταν αισθανθεί η γυναίκα τα πρώτα εμβρυικά σκιρτήματα μετά τις 18-19 εβδομάδες, τότε απολαμβάνει πραγματικά το διάστημα της κύησής της.