Ασφαλώς, τονίζουμε σε όλες τις γυναίκες που πρόκειται να υποβληθούν σε θεραπεία, ότι δεν απενεργοποιούνται, δεν χρειάζονται να σταματήσουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες και συνήθειες.
Η ωοληψία γίνεται διακολπικά με την βοήθεια υπερήχων και με ελαφρά αναισθησία (μέθη). Έτσι η γυναίκα συνέρχεται γρήγορα και μπορεί να πάει στο σπίτι της με τις ανάλογες οδηγίες.
Όπως είπαμε κατά την διάρκεια της παρακολούθησης της πρόκλησης ωορρηξίας δεν αλλάζει κάτι στην καθημερινές συνήθειες της γυναίκας. Την επομένη της ωοληψίας επίσης η γυναίκα μπορεί να επιστρέψει στην εργασία της. Μετά την εμβρυομεταφορά όμως και τουλάχιστον για 3-4 ημέρες καλό είναι να παραμείνει στο σπίτι. Πρέπει να αποφεύγει να σηκώνει βάρη, να αποφεύγει την επαφή, γυμναστική, να ανεβοκατεβαίνει σκάλες και προσοχή στην δυσκοιλιότητα.
Ασφαλώς η γυναίκα που έκανε εμβρυομεταφορά δεν είναι άρρωστη. Μπορεί να πηγαίνει τουαλέτα μπορεί να κάνει το μπάνιο της και να τρώει παρέα με τον σύντροφο της.
Δεν σταματάμε τα φάρμακα που παίρνουμε και ελέγχουμε οιστραδιόλη και προγεστερόνη αίματος την επόμενη μέρα. Από εκεί και πέρα ανάλογα με τα αποτελέσματα αυξομειώνουμε την δοσολογία των φαρμάκων ώστε αυτά να βρίσκονται πάντα σε θεραπευτικά επίπεδα.Σε γενικές γραμμές τα φάρμακα υποστήριξης συνεχίζονται έως τις αρχές του 3ου μήνου.
Από την ώρα που η β – HCG αίματος ξεπεράσει τις 1200 IU/l Πράγμα που συμβαίνει 2-2 1/2 εβδομάδες αργότερα.
Θα πρέπει η β-HCG να υπερδιπλασιάζεται κάθε 2 με 3 ημέρες.
Οι ενέσεις γίνονται πλέον υποδόριες. Δηλαδή χρησιμοποιούμε την μικρή λεπτή βελόνη που χρησιμοποιούν οι διαβητικοί ασθενείς και έτσι αφού τους γίνει η σχετική επίδειξη από το προσωπικό της μονάδας οι γυναίκες μπορούν να αυτοεξυπηρετούνται χωρίς να έχουν ανάγκη τρίτο άτομο με εμπειρία σε ενδομυϊκές ενέσεις.
Με την πρόσφατη τροποποίηση του νόμου του 2005 που έγινε τον Ιούλιο 2014 πλέον μέχρι την ηλικία και των 39 ετών μπορόυμε να τποπθετήσουμε μέχρι 2 έμβρυα . Στην ηλικία των 40 ετών έως και 3 έμβρυα. Μετά το χρονικό αυτό όριο μπορούμε να τοποθετήσουμε μέχρι και τέσσερα. Αυτό έλαβε χώρα ώστε να μειωθούν τα ποσοστά πολύδυμων κυήσεων και βέβαια ως φυσικό επακόλουθο τα αυξημένα ποσοστά πρόωρων νεογνών που κατακλύζουν τις Μονάδες Προώρων.
Η νομοθεσία στην χώρα μας είναι από τις πιο φιλελεύθερες. Επιτρέπει την χρήση γαμετών (ωαρίων – σπερματοζωαρίων) από ανώνυμο όμως δότη αφού συμπληρώσουν και τα δυο μέρη αντίστοιχες συγκαταθέσεις. Μπορεί τα ωάρια αυτά να προέρχονται από γυναίκες που βρίσκονται σε πρόγραμμα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και έχουν περίσσεια ωαρίων και δηλώνουν εγγράφως ότι επιθυμούν να δωρίσουν ένα μικρό αριθμό από αυτά (sharing). Τα ξένα ωάρια μπορεί επίσης να προέρχονται από γυναίκες που επιθυμούν να υποβληθούν σε πρόγραμμα υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (εθελόντριες) και να δωρίσουν στην συνέχεια τα ωάρια τους σε γυναίκες. Για αυτές έχει προβλεφθεί χρηματική 'αποζημίωση' έως του ποσού των 1200 ευρώ. Θα πρέπει βέβαια να πληρούνται σημαντικές προυποθέσεις για να γίνουν δεκτές. Όπως εάν είναι αλλοδαπές να βρίσκονται νόμιμα στην χώρα μας , να είναι κάτω των 35 ετών, και να έχει αποδειχθεί στο μέτρο του δυνατού ,μέσω εξετάσεων, ότι είναι σωματικά αλλά και ψυχικά υγιείς .
Είναι υποχρέωση του εργαστηρίου της Μονάδος να ενημερώσει το ζευγάρι την ημέρα της εμβρυομεταφοράς για την ποιότητα των εμβρύων. Αυτή βαθμολογείται με Grade I (ΆΡΙΣΤΟ) έως Grade IV (ΚΑΚΟ).Περισσότερες πληροφορίες λαμβάνει κανείς πλέον και από την διαδικασία του time lapse , που δεν ειναι τίποτα άλλο από ένα κλειστό σύστημα 24ώρης παρακολούθησης της εξέλιξης των εμβρύων εντός του κλιβάνου επώασης των.Η εξελιξη των εμβρύων καταγράφεται και αναλύεται από computer ώστε να δώσει στον κλινικό εμβρυολόγο να επιλέξει τα έμβρυα εκείνα που θα έχουν την μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφυτευτούν.
Η γυναίκα σταματά τα φάρμακα υποστήριξης που παίρνει και περιμένει να έρθει η περίοδος. Είναι φρόνιμο αμέσως μετά να γίνει μια συνάντηση και από κοντά να δούμε συνολικά την όλη προσπάθεια που έγινε. Τι δεν πήγε τόσο καλά ώστε την επομένη φορά να το αλλάξουμε, φάρμακα, πρωτόκολλα διέγερσης, δοσολογίες. Μέσα από μια προσπάθεια εξωσωματικής γινόμαστε όλοι λίγο πολύ σοφότεροι.
a) Διαγνωστική υστεροσκόπηση για να ελέγξουμε την ενδομήτρια κοιλότητα και να αποκλείσουμε την παρουσία πολυπόδων, φλεγμονής, διαφράγματος, συμφύσεων.
b) Έλεγχος θρομβοφιλίας Αφορά σειρά από αιματολογικές εξετάσεις που μας βοηθά να βελτιώσουμε την φαρμακευτική αγωγή μας συνήθως με επιπρόσθετη αντιπηκτική αγωγή βελτιώνοντας κυρίως τις συνθήκες εμφύτευσης και έτσι την δεκτικότητα του ενδομητρίου.
c) Η διερεύνηση του ενδομητρίου για λοιμοξιωγόνους παράγοντες όπως χλαμύδια - μυκόπλασμα - ερπητοιούς - CMV
d) Έλεγχος αναοσοιστοπαθολογίας του ενδομητρίου . Η περαιτέρω διερεύνηση της δεκτικότητας του ενδομητρίου ελέγχοντας υποδοχείς ορμονών , παρουσία ΝΚ κυττάρων σε παθολογικές αναλογίες , παρουσία ή μη προστατευτικών κυτταροκινών & προσκολλητικών μορίων κ.α
Είχε επικρατήσει ένας σχετικός ενθουσιασμός την δεκαετία του ’90. Πλέον είναι επιβεβαιωμένο και έχει αποδειχθεί με πολυάριθμες μελέτες, ότι δεν προσφέρουν όσο είχε αρχικά πιστευτεί.
Γνωρίζω ότι είναι μια δύσκολη απόφαση αλλά η καλύτερη λύση είναι να χρησιμοποιηθούν ξένα ωάρια. Αλλάζοντας έτσι γενετικό υλικό αλλάζουν εντυπωσιακά πλέον και τα ποσοστά επιτυχίας που μπορεί και να αγγίζουν και το 50%.
Μπορεί το σπέρμα κατά μια περίπτωση να έχει μειωμένο αριθμό και κίνηση αλλά να είναι υπεραρκετό για μια προσπάθεια υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Τα πράγματα δυσκολεύουν εάν το σπέρμα κινείται κοντά στα όρια της αζωοσπερμίας δηλαδή της ανυπαρξίας σπέρματος. Τότε η μόνη επιλογή είναι να γίνει βιοψία όρχεως και να αναζητηθούν εκεί σπερματοζωάρια. Εάν και εκεί δεν βρεθούν σπερματοζωάρια η μόνη λύση είναι το σπέρμα δότη.
Εάν η κιρσοκήλη είναι μεγάλη η αποκατάσταση της από τον ουρολόγο, μπορεί να βοηθήσει στην βελτίωση του σπέρματος. Σε περίπτωση μικρής ή μέτριας κιρσοκήλης σε συνδυασμό με ένα μέτριο σπέρμα η καλύτερη επιλογή είναι η εξωσωματική γιατί τα αποτελέσματα μιας επέμβασης, σ’ αυτήν την περίπτωση είναι μέτρια και πολύτιμος χρόνος θα χαθεί.
Η απάντηση δεν είναι απλή. Εξαρτάται από το μέγεθος της. Συνήθως μικρές κύστεις μικρότερες των 4 εκ. δεν τις χειρουργούμε άμεσα. Είναι προτιμότερο να επιλέξουμε την πρόκληση ωορρηξίας ή την εξωσωματική. Το δίλημμα είναι εάν η κύστη είναι από 5 εκ. και άνω όπου πλέον η κύστη καταλαμβάνει ζωτικό χώρο της ωοθήκης και δυσκολεύει έτσι σημαντικά την παραγωγή ικανοποιητικού αριθμού ωοθυλακίων. Η προσωπική μου άποψη είναι στην περίπτωση αυτή η γυναίκα εάν δεν έχει υποβληθεί σε άλλη εξωσωματική προσπάθεια ή δεν έχει χειρουργηθεί στο παρελθόν "δικαιούται" να προσπαθήσει τουλάχιστον μια φορά διότι έχει τουλάχιστον 30-40% πιθανότητες να πετύχει. Εάν δεν τα καταφέρει πριν ξαναπροσπαθήσει θα πρέπει να υποβληθεί σε λαπαροσκοπική αφαίρεση .
Πάλι η απάντηση δεν είναι απλή .Εξαρτάται από την θέση του ινομυώματος και κατά πόσο επηρεάζει την ενδομήτρια κοιλότητα. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπ’ όψιν τον αριθμό των ινομυωμάτων και την ηλικία της γυναίκας και τέλος εάν έχει ξαναχειρουργηθεί για τον ίδιο λόγο στο παρελθόν. Η απάντηση λοιπόν δεν είναι απλή και συνήθως εξατομικεύεται. Ωστόσο η πιο σύχρονη χειρουργική προσέγγιση είναι και πάλι η λαπαροσκοπική αφαιρεση (ινομυωματεκτομή).
Όριο δεν υπάρχει. Είναι αλήθεια ότι και εδώ η απάντηση δεν θα μπορούσε να είναι ένα νούμερο. Εξαρτάται από την ηλικία της γυναίκας, την ποιότητα και τον αριθμό των ωαρίων και κατ’ επέκταση των εμβρύων που προκύπτουν μετά μια προσπάθεια εξωσωματικής. Εάν αυτός είναι εξαιρετικά φτωχός είναι προτιμότερο να μην υποβάλλεται σε ενέσιμες θεραπείες με υψηλές δοσολογίες φαρμάκων. Είναι πιο φρόνιμο να δοκιμάσει προσπάθειες σε φυσικούς κύκλους ή σε λήψη ξένων ωαρίων. Εάν όλα αυτά ακούγονται για το ζευγάρι υπερβολικά ή πέρα από τις ψυχικές αντοχές του είναι προτιμότερο να σταματήσει. Προέχει πάνω απ’ όλα η ψυχική και σωματική υγεία της γυναίκας και του ζευγαριού.
Προσφέρεται ως μια εναλλακτική λύση σε γυναίκες που είναι φτωχές αποκρίτριες και παράγουν εξαιρετικά μικρό αριθμό ωαρίων παρά τις υψηλές δόσεις φαρμάκων που μπορεί να λαμβάνουν. Επίσης μπορεί να προσφερθεί σε γυναίκες με ιστορικό νεπλασίας απαγορεύεται να λάβουν φάρμακα όπως οι γοναδοτροπίνες. Θα πρέπει να γνωρίζουν οι γυναίκες αυτές ότι στους φυσικούς κύκλους υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό drop out γύρω στο 35% λόγω πρόωρης ωορρηξίας . Το δε ποσοστό επιτυχίας είναι αρκετά χαμηλότερο ιδίως στις γυναίκες άνω των 40 ετών. Αυτό συμβαίνει λόγω και του χαμηλού ποσοστού εμφύτευσης στην μήτρα που αναφέρεται σε αυτές τις ηλικίες. Καθώς επίσης η συμπεριφορά του κυρίαρχου ωοθυλακίου σε ένα φυσικό κύκλο σε γυναίκες περί ή άνω των 40 ετών είναι πολλές απρόβλεπτος και κινδυνεύει να 'εκθέσει' τον θεράποντα ιατρό. Η στενή παρακολούθηση των ορμονών που εμπλέκονται στην φάση τως ωορρηξίας όπως LH , E2 Οιστραδιόλη , προγεστερόνη μπορεί να προσδιορίσου βοηθήσουν να προσδιοριστεί το σωστό timing της ωοληψίας με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Μία εναλλακτική επιλογή του φυσικού κύκλου είναι ο λεγόμενος ' τροποποιημένος φυσικός κύκλος' όπου συγχορηγούμε μια μικρή δόση γοναδοτροπίνης 50-75 IU και GnRH ανταγωνιστή προς διασφάλιση του τελικού αποτελέσματος που δεν είναι άλλο από την συλλογή του μοναδικού ωαρίου του φυσικού κύκλου σε ώριμο στάδιο .
Η αλήθεια είναι ότι η ηλικιακή αυτή ομάδα χωρίζεται σε 2 υποομάδες . Αυτή από την ηλίκία των 40-44 και η δεύτερη από 45-49. Η πρώτη ομάδα έχει ποσοστά επιτυχίας από 20% σταδιακά μειούμενα έως την ηλικία των 44 που το ποσοστό έχει πέσει κάτω του 10% . Στην δεύτερη υποομάδα τα ποσοστά κύησης πέφτουν εντυπωσιακά σε μονοψήφια νούμερα , γι΄αυτό και στις γυναίκες αυτές είναι φρόνιμο να προτείνεται η χρήση ξένων ωαρίων.
Η απάντηση είναι απλή. Τα ωάρια των γυναικών αυτών έχουν την τάση να εμφανίζουν χρωμοσωμιακές ανωμαλίες και αυτό εκφράζεται σε κακής ποιότητας έμβρυα που οδηγούν μοιραία σε αποτυχημένες προσπάθειες είτε αν προκύψουν κυήσεις αυτές παρουσιάζουν αυξημένη συχνότητα αποβολών.
Η απάντηση ,που αποτελεί και προσωπική επιστημονική γνώμη είναι , να χρησιμοποιήσει η γυναίκα αυτή πλέον ξένα ωάρια Με αυτόν τον τρόπο θα αλλάξει πλέον τους 'όρους' του παιχνδιού . Χρησιμοποιώντας γενετικό υλικό μιας νεότερης γυναίκας με ποσσοτά που θα αγγίζουν το 50% .Η άλλη επιλογή είναι μια ψυχοφθόρα διαδικασία με εξαιρετικά αμφίβολα αποτελέσματα σε ένα ήδη ταλαιπωρημένο σωματικά , ψυχικά , οικονομικά άνθρωπο.
Η κύηση της οποίας οι τιμές δεν ξεπερνούν τις 1000-1200 mIU/L και δεν είναι δυνατή υπερηχογραφικά η ανίχνευση σάκκου΄-σάκκων κύησης.
Το στάδιο όπου ανιχνεύουμε υπερηχογραφικά έναν ή περισσότερους σάκκους κύησης στην ενδομήτρια κοιλότητα .
Το στάδιο της κύησης όπου εντός του σάκκου κύησης ανιχνεύεται υπερηχογραφικά το έμβρυο και εντοπίζεται και η καρδιακή λειτουργία του.